Amy Julia BeckerZihinsel engelli yetişkinler güçlü ruhsal yaşamlara sahip olabilirler. Onlardan bir şeyler öğreniyor muyuz?
Her Pazar öğleden sonra, kızım ve ben, birkaç saat uzakta yaşayan arkadaşı ve arkadaşının annesiyle Zoom görüşmesine katılıyoruz – bu “Tanrı Konuşması” adını verdiğimiz özel bir zaman.
17 yaşındaki kızım Penny ve 18 yaşındaki arkadaşı Rachel’ın her ikisi de down sendromlu. Bir süre önce Rachel yemeklerden önce dua ettiğimizi fark etti ve bize katılıp katılamayacağını sordu. Bu, İsa’yı takip etmenin neye benzediği hakkında birkaç konuşmaya yol açtı. Ve sonunda, Rachel’ın annesi Ginny’nin birkaç hafta sonra bana söylediği gibi, Rachel her gece ellerini uzattı ve “Bizi kabul ettiğin için teşekkürler Tanrım” dedi.
İşte o zaman dördümüz birlikte Zoom üzerinden İsa’nın Hikaye Kitabı olan Kutsal Kitap’ı okumaya karar verdik. İlk sohbetimizde kızlara Tanrı’nın bizi nasıl gördüğünü sordum ve Rachel hiç tereddüt etmeden “Tanrı bizi çok seviyor” dedi. Tanrı’nın sevgisi ve hoş karşılamasına dair gerçek, sanki başından beri bilinçaltında bildiği bir şeyi kelimelere dökmüşüz gibi varlığına işlemiş gibiydi.
Ben 46 yaşında, ilahiyat alanında yüksek lisans yapmış ve pastörlük diplomasına sahip bir kadınım ve Penny ve Rachel ile birlikte okuyup dua ederek her hafta yeni bir şey öğreniyorum. Bana Kutsal Kitap aracılığıyla Tanrı’yla karşılaşmanın daha kapsamlı bir yolunu öğrettiler.
Çarmıha Gerilme öyküsünden Diriliş’e geçtiğimizde Penny’nin yüzünü sakladığı zamanı düşünüyorum çünkü onun sözleriyle “en iyi kısmı” vermek istemiyordu. Ya da fırtına sırasında teknede uyuyan İsa’yı okurken, Rachel denizin azgın sularındaki kaosu Mısır’daki Firavun ve bahçedeki yılanla ilişkilendirdi.
O sırada, Rachel’ın yılanı, Firavun’u ve denizi kaosun sembolleri olarak görmesindeki ruhsal içgörüsünün altını çizen BibleProject’ten Tim Mackie ile bir podcast dinliyordum.
Mackie, çoğu batılının çok gelişmiş sembolik hayal gücüne sahip olmadığından bahsetmiştir. Analitik bir tefsir çerçevesi içinde yetişmiş ve eğitim almış biri olarak, Kutsal Kitap’ın tarihsel bağlamına ve hermenütik ve teolojik gerçeklerine aşinayım. Rasyonalist düşünce Kutsal Yazıları okumamıza hem yardımcı olur hem de engel olur. Ancak bu yaklaşım Kutsal Yazılara yaklaşmanın daha sezgisel yollarından bazılarını gözden kaçırabilir ve beni bu tür bağlantılar kurmaktan alıkoyabilir.
Penny ve Rachel’a sayfadaki sözcüklerin ardındaki duygusal ve sembolik gücü anlama becerimi geliştirdikleri için minnettarım.
Penny’nin hayatının ilk günlerinde bir arkadaşımın bana “Penny’nin sahip olacağı hizmeti görmek için sabırsızlanıyorum” dediğini hatırlıyorum. Penny’nin kendine ait bir hizmeti olacağı hiç aklıma gelmemişti. Arkadaşımın sözleri, Penny büyürken onun sadece ihtiyaçlarını değil, yeteneklerini de görmeme yardımcı oldu.
Ancak Penny ve Rachel ile yaptığım “Tanrı Sohbeti” onların ruhsal yaşamlarının başlı başına bir armağan olduğunu anlamama yardımcı oldu. Bu iki genç kadının başkalarına hizmet edebilecekleri yolları ve yerleri belirleyebilirken, aynı zamanda sadece oldukları kişiden lütuf, gerçek ve bilgelik de alabiliyorum.
Penny ve Rachel ile yaşadığım deneyim, zihinsel veya gelişimsel engelli diğer insanların ruhsal yaşamlarını merak etmeme neden oldu. Bu yüzden Down sendromlu, otizmli ve benzer durumdaki birkaç kişiyle daha görüşmek üzere yola çıktım.
Resim: Amy Julia Becker’in izniyle – Rachel ve Penny
Kuzey Carolina, Durham’da yaşayan 54 yaşındaki Marcy Lesesne ile telefonda kısa bir görüşme yaptım. Marcy’nin ataksisi var – ki onun durumunda zihinsel engellilik de söz konusu. Marcy’nin dua etmeyi ve Kutsal Kitap okumayı çok sevdiğini duymuştum ve bunu ona sormak istedim. Tutarlı bir hikaye ya da ruhsal deneyiminin bir portresini alamasam da, Marcy bana hayatından parçalar anlattı: bir kaza geçirdiğini ve yürüteç kullandığını, Rab’bi beklemesi gerektiğini, dualarına cevap alamadığını, endişeli hissettiğini ve şifa istediğini söyledi.
Ayrıca 42 yaşında Down sendromu ve otizm teşhisi olan Josh Catlin ile Zoom aracılığıyla görüştüm. Bana Kutsal Kitap okuduğunda kendini iyi hissettiğini söyledi ve biz konuşurken Josh bana Yeşaya, Mezmurlar ve Matta’dan bölümler okudu.
Josh’un kendi ruhsal yaşamına ilişkin anlattıkları bu kadardı ve daha sonra aile üyeleri resmin geri kalanını doldurmaya yardımcı oldular. Babası Pete’e göre Josh’un okuduğu tek kitap Kutsal Kitap’tı ve onu da her gün bağlılık ve tutkuyla okuyordu. Josh’un odasına girdiğinde onu ellerini kaldırmış tapınma pozisyonunda bulduğunu anlattı.
Görüşmemizin sonunda kardeşi Scott şöyle dedi: “Josh çok ruhsal bir insan bunu “sadece birinin başını okşamak gibi bir yaklaşımla el almayın.” Scott bana Özdeyişler 3:5-6’daki her şeyiyle Rab’be güvenen kişi hakkındaki bölümü bilip bilmediğimi sordu. Şöyle devam etti: “Josh bunun kişileşmiş hali. Onun yolları düzdür.”
Zihinsel engelli insanların ruhsal yaşamları hakkında doğru bir şeyi ifade etmenin ve bu doğruları kendi kelimeleriyle yakalamanın ne kadar zor olduğunu fark etmeye başladım. Birçoğu kendilerini çok az, hatta hiç konuşmadan ifade ediyor. Sözlü iletişim kurabilenlerden bile Zoom üzerinden yaşadıkları deneyimleri yansıtmalarını ve kelimelere dökmelerini istemek neredeyse imkansızdı. Online görüşmeler bana alıntılanabilir cümleler ya da kısa açıklamalar sunmayacaktı.
Becoming Friends of Time (Zamanın Arkadaşları Olmak) kitabının yazarı ve Aberdeen Üniversitesi’nde teoloji profesörü olan John Swinton’ı aradım ve bu sorunun kökenini düşünmeme yardımcı oldu. Bu gibi hikayeleri toplamaya çalışmanın zorluğunun, başkalarının deneyimlerine anlam yükleme veya yansıtma riskini taşımamız olduğunu açıkladı. Ayrıca, bu deneyimleri aktarmaya çalışmazsak, onları yadsıma ya da görmezden gelme riskiyle de karşı karşıya kalırız.
Swinton, başkalarının ruhsal yaşamları hakkında bilgi edinmenin en iyi yolunun -özellikle de deneyimlerini aktarmak için kelimeleri kullanamadıklarında- “anlatı toplulukları” olarak adlandırdığı şeyi oluşturmak olduğunu öne sürdü. Yanlış anlamlar yükleyebilir ya da yansıtabiliriz, ancak Tanrı’nın topluluk içindeki etkinliğinin öyküsünü anlattığımızda Ruh’un aramızdaki yaşamına birlikte tanıklık edebiliriz.
Swinton ve engellilik teolojisindeki diğer liderler, ruhsal yaşamlarımızı aktarabilmemizin tek yolunun konuşma dili olmadığına da işaret etmektedir. Pavlus, Tanrı’nın Ruhu’nun bizim adımıza kelimeler olmadan inlediğini bile yazar (Rom. 8:26). İnsan kardeşlerimizin sözsüz iniltilerini hangi şekillerde Tanrı’nın Ruhu’na dair derin bir bilginin ifadesi olarak kabul edebiliriz?
Marcy ve Josh’un ruhsal yaşamları hakkında çok fazla şey aktaramayacağımı fark ettim, çünkü en azından kısmen onlarla birlikte yaşamıyorum. Sunabileceğim gerçekler sadece onlardan değil, aynı zamanda etraflarında birlikte yaşadıkları deneyimlerle konuşabilen insanlardan da geliyor.
Çoğumuz zihinsel engelli insanlardan soyutlanmış mekânlarda yaşıyoruz (ve kiliselerde ibadet ediyoruz). Zihinsel engelli kişileri kasıtlı olarak dahil eden kiliselerde bile, bu kişiler kilisenin tam katılımcıları olarak kabul edilmek yerine genellikle özel programlara yerleştirilirler.
Başka bir deyişle, çoğumuz nöroderjik veya sözel olmayan kişilerin sunduğu armağanları ve kapasiteleri kabul eden ve yansıtan anlatı toplulukları oluşturmuyoruz. Sorun sözel ya da entelektüel ifadenin sınırlandırılmasında değil, ilişkilerimizin kısıtlanmasındadır.
Penny ve Rachel’ın yanı sıra kendi yerel kilisemizin üyeleri olan diğer zihinsel engelli kişilerle birlikte topluluk içinde olma armağanını alıyorum. Onları tanımak ve ruhsal olarak büyümelerini izlemek, Tanrı’nın şefkatli ilgisi ve sevgi dolu merhameti konusundaki farkındalığımı artırdı.
Bana inancın basit ifadelerini sundular. Sevgi içinde yaşamam için bana meydan okudular. Ve onları yakından tanımadığım sürece ruhsal yaşamlarının armağanı hakkında yazamayacağımı görmeme yardımcı oldular – 30 dakikalık bir telefon veya Zoom görüşmesinin sağlayabileceğinden çok daha derin bir bilgi bu.
Bu tür ilişkiler ancak yerel kiliseler engellilikten etkilenen aileleri ve bireyleri aradıkça ve “onları içeri girmeye zorladıkça” (Luka 14:23) gerçekleşecektir ve de Mesih’in bedeninin eşit ve önemli üyeleri olduklarına dair bir anlayış ve güven duruşuyla.
Pavlus’un, Tanrı’nın bedenin daha zayıf gördüğümüz kısımlarına daha fazla onur verdiğini söylediği 1. Korintliler 12. bölüm üzerine verdiği vaazda engelli teolog Jill Harshaw, Mesih’in bedeninin tüm üyelerinin önemini fark etmemiz gerektiğinden bahsetmektedir: “Ya kendimizi kilise yapmanın krallığa yaraşan yolundan dışladıysak? Ya [engelli insanların] bizi dahil etmesine ihtiyacımız varsa?”
İsa, “önde gelen bir Ferisi’nin” (Luka 14) evinde bir kutlama yemeği olması gereken akşam yemeğine davet edildiğinde, Harshaw’un sorularını önceden tahmin eder. İsa oturur oturmaz -diğer bir grup din adamının arasında- orada bulunan herkesi eleştirmeye başlar. Diğer konuklara yanlış koltukları seçtiklerini ve ev sahibine de yanlış insanları davet ettiğini söyler. İsa ev sahibine “yoksulları, kötürümleri, topalları, körleri” davet etmesini öğütler. Tanrı’nın krallığını, dini topluluklarımızdan dışlanma olasılığı en yüksek olanlara bunun yerine bu toplulukların merkezinde yer almaları için kasıtlı bir davetin sunulduğu bir yemek olarak tasvir etmeye devam eder.
İsa’nın zamanındaki dindar seçkinler, kendi sosyal gruplarının sınırında olanlarla bir Şabat yemeğini paylaşmanın önemini fark edememişlerdir. Aynı şekilde, bugün de pek çok imanlı yerel kiliselerinde zihinsel engelli insanların güzelliğini, sevgisini ve tanıklığını fark edememektedir.
Bu insanlara soframızda ihtiyacımız var. Onlarla ve onlar aracılığıyla, hepimiz Tanrı’nın sevgisinin geniş kucaklayıcılığını daha iyi kavrayabiliriz.
Amy Julia Becker, aralarında en son yazdığı To Be Made Well’in de bulunduğu dört kitabın yazarıdır: Bütünlüğe, İyileşmeye ve Umuda Davet.
ChristianityToday.com da yayınlanmıştır.
Yorum Ekle